Het zijn feestelijke tijden voor politicologen. Niet alleen is het fascinerend om te zien hoe een Nederlandse lente is aangebroken waarbij de PVV opeens volstrekt buitenspel staat en er een programma voor een begroting ligt die niet alleen (in ieder geval op papier) de grootste financiele problemen oplost, maar ook nog eens een aantal bezuinigingen waar veel protest tegen was, terugdraait; ook gaan we erg bijzondere verkiezingen tegemoet. Er lijkt immers al een coalitie met een gezamenlijk verkiezingsprogramma te zijn; VVD, CDA, D66, GroenLinks en de Christenunie vormen samen niet alleen een zogenaamde Minimal Connected Winning Coalition (op basis van de huidige cijfers dan), maar gaan ook nog eens gezamenlijk de verkiezingen in met één conceptbegroting. De oppositiepartijen kunnen niet anders dan zich tégen dit programma uitspreken, maar ik betwijfel of dat een winnende strategie is. Voor de PvdA geldt in ieder geval dat veel van de belangrijkste bezuinigingen waar de PvdA zich in ieder geval tegen had uitgesproken, worden nu teruggedraaid.
Opmerkelijk is dat de rol van de PVV nu uitgespeeld lijkt. Ik geloof dat Wilders het gisteren over Europa had, maar dat kon de opluchting over het feit dat dit akkoord er is niet wegnemen. Of wij het nu zelf alleen willen of Europa; iedereen vindt dat het begrotingsakkoord naar beneden moet.
En dan de PvdA. Gedwongen om oppositie te voeren tegen iets wat ze inhoudelijk zó hadden kunnen ondertekenen. En hoe moet dit nu verder? Er was een goed inhoudelijk programma. Weliswaar met veel kretologie, maar wel stevige standpunten. Maar hoe verhoudt zich dat tot het akkoord waar de verkiezingen over gaan? Dan komt de WBS ongetwijfeld met haar nieuwe uitgangspunten voor de sociaaldemocratie, dat in achterkamertjes, zonder al teveel bemoeienis van buitenaf is klaargestoomd.
Voor de PvdA zijn de tijden wat minder feestelijk. Wat te doen? Ik denk dat de PvdA rap politici met ervaring en een netwerk op de lijst moet zetten, die een mening durven te verkondigen en een idee hebben waar het naartoe moet in Nederland. Geen tactici maar strategen. Geen mensen die politiek zien als onderdeel van hun carriere maar mensen die een carriere hebben in de politiek. Geen afspiegeling maar vertegenwoordiging. Dan moet het Partijbestuur zorgen voor een degelijke campagnemachine. Niet het geinstitutionaliseerde nepotisme van de ombudsteams maar een degelijk verhaal op een moderne manier gebracht. En wat is dan dat degelijke verhaal? Een inhoudelijk programma dat uitgaat van de ijzersterke standpunten die de PvdA al decennia heeft: gelijke toegang tot inkomen, kennis en macht; in het collectief oplossen wat het individu niet kan, en een sterke, ordenende rol voor de overheid. Nu extra paniek is het slechtste wat de PvdA zichzelf kan aandoen.
